Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, site yönetimlerinde yeni düzenlemelerle fahiş aidat artışlarını önlemeyi hedefliyor. Sadece Bakanlıkça yetkilendirilmiş şirketler yönetim hizmeti verebilecek.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, kirayla yarışan fahiş aidat ve yönetimleriyle gündeme gelen sitelerde yeni dönem için ilgili mevzuat düzenlemesinde hazırlıklarını tamamladı. Bu düzenlemeyle, site yönetimlerinde yalnızca Bakanlıkça sınıflandırılan ve yetkilendirilen şirketler görev alabilecek. Bu durum, site harcamalarının da Bakanlıkça yetkilendirilecek denetim şirketlerince denetleneceği anlamına geliyor.
Yeni düzenlemeyle konut ve ticari alanı olan binaların yönetiminde faaliyet gösterecek şirketler, Bakanlıkça belgelendirilecek. Kat malikleri, yönetim işini kendileri değil de şirketlere yaptırmak isterlerse, bu işleri yalnızca Bakanlıkça yetkilendirilmiş şirketler üstlenebilecek. Bu durum, site yönetimlerinin daha şeffaf ve denetlenebilir hale gelmesini sağlayacak.
Düzenlemeyle haksız ve fahiş aidat artışlarının önüne geçilmesi amaçlanıyor. Yetkilendirilecek şirketlerin yönetim hizmeti verdikleri binalardaki faaliyetleri ve yapılan harcamaları, yine Bakanlıkça yetkilendirilecek bağımsız denetim şirketlerince yapılacak. Denetimlerin yılda en az bir kez yapılması zorunlu olacak. Bu durum, kat maliklerine karşı mali ve idari olarak şeffaf bilgi akışını sağlayacak.
Ayrıca, yapıların yönetimine dair bilgi ve belgelere sistem üzerinden erişimi için Bakanlıkça elektronik yazılım sistemi kurulup ortak kullanıma açılacak. Bu sistem, kat maliklerinin ve kiracıların yönetim süreçlerine daha etkin bir şekilde katılmalarını sağlayacak. Böylece, aidat süreçleri daha düzenli ve denetlenebilir hale gelecek.
Yüksek aidat zamlarına karşı aidat süreci ve ardından yapılabilecek itirazlarla ilgili Gayrimenkul Hukuku Uzmanı Avukat Ali Güvenç Kiraz, aidat bedellerinin Türk Hukuku’nda bir üst sınıra tabi olmadığını vurguladı. Kiraz, “Ancak ‘yıl sonu geldi, çalışan maaşları arttı’ diye aidatlar artacak diye de bir kanun yok” dedi. Yönetimlerin genel kurulları toplayarak giderleri beyan etmesi gerektiğine dikkat çekti.
Yeni dönem aidat bedelleri, yönetici veya yönetim kurullarının topladığı genel kurulda alınan kararla belirleniyor. Kiraz, bu toplantılara katılarak tüm beyanların görülmesini ve buna göre itirazların tutanağa geçirilmesini öneriyor. Bu durum, kat maliklerinin haklarını korumalarına yardımcı olacak.
Konut aidatlarındaki ‘fahiş uygulamalar’, pek çok şehirde site yönetimlerinin protesto edilmesine neden oluyor. Site yönetimlerinin yolsuzluklarla suçlandığı protestolarda artan fiyatların nasıl belirlendiği konusunda şaibeli tartışmalar oluştuğu dikkat çekiliyor. İstanbul genelinde zam oranı ortalama yüzde 50 seviyesinde oldu. En yüksek zam oranı ise yüzde 75 seviyesinde ölçüldü.
İstanbul’da özellikle mahremiyet alanı sağlayan ve geniş alanları olan villa sitelerinde bu ortalama 30 bin lira ile 55 bin lira arasında bulunuyor. En düşük aidat, TOKİ sitelerinde gerçekleşirken; İstanbul’da ortalama aidat bedeli 2 bin lira seviyesini aştı. Bu durum, site sakinlerinin yaşam standartlarını doğrudan etkilemektedir.